Taekwondo olimpijskie
TAEKWONDO
koreańska sztuka samoobrony i sport olimpijski
TAEKWONDO
koreańska sztuka samoobrony
i sport olimpijski
Tae – oznacza stopę, wyskok lub uderzenie stopą;
Kwon – pięść lub uderzenie pięścią;
Do – sztukę, drogę lub metodę
Taekwondo jest więc „sztuką walki za pomocą nóg i rąk”
Jest to koreańska sztuka walki i narodowy sport, jest niezmiernie dynamiczną dyscypliną, która dzięki pracy wielu mistrzów – nauczycieli oraz trenerów w ciągu zaledwie 40 lat ewoluowała od mało znanej, regionalnej sztuki walki w kierunku pełnoprawnego sportu olimpijskiego.
Taekwondo jest jednolitym systemem walki, w skład którego wchodzą ściśle określone postawy i ruchy kształtujące każdą część ciała w sposób systematyczny i naukowo kontrolowany. Jego podstawę tworzą ćwiczenia formalne (poomse), walka (kyorugi), techniki samoobrony (hosinsul) oraz rozbicia twardych przedmiotów (kyokpa). Należy doskonalić się we wszystkich tych elementach, gdyż tylko w ten sposób można poznać taekwondo. Jeśli ktoś ćwiczy tylko walkę sportową i twierdzi, że zna taekwondo, jest jak przysłowiowy ślepiec trzymający słonia za ogon i twierdzący z całym przekonaniem, że słoń jest podobny do kawałka sznurka.
Poomse – sztuka ruchu
Są to ćwiczenia obowiązkowe opracowane przez mistrzów taekwondo w celu przekazania wiedzy o sztuce walki oraz własnych interpretacji tej sztuki.
W poomse występują harmonijnie połączone wszystkie techniki obrony i ataku o wzrastającym stopniu trudności, kształtujące umiejętności walki z jednym lub wieloma przeciwnikami. W ten sposób uczeń może ćwiczyć różne techniki ataku i obrony bez realnego przeciwnika i bez niebezpieczeństwa kontuzji. Kolejność ruchów jest ściśle określona i przebiega według ustalonego diagramu kroków.
Poomse stanowią podstawowy element egzaminu na kolejne stopnie szkoleniowe lub mistrzowskie. Uczeń ma prawo przystąpić do nauki kolejnego ćwiczenia formalnego dopiero po opanowaniu poprzedniego. Zgodę na to musi wyrazić nauczyciel.
Kyorugi – walka
Taekwondo jest sztuką walki. Wszystkie ćwiczenia są tak opracowane, aby przygotowywały do niej ucznia. W taekwondo istnieją dwa rodzaje walki – sterowana i wolna.
Walka sterowana (machuo kyorugi) przebiega według ustalonego z góry schematu. Jest to zbiór konkretnych ataków i ściśle określonych technik obrony po wykonaniu trzech kroków (sebon kyorugi), dwóch kroków (dubon kyorugi) i jednego kroku (hanbon kyorugi). Walka sterowana z wykonaniem jednego kroku pozwala na ćwiczenie różnych rozwiązań technicznych i uników we wszystkich kierunkach a błędy i niedokładności w wykonaniu mogą być natychmiast korygowane. Ten rodzaj walki uczniowie muszą opanować do perfekcji, zanim będą gotowi do ćwiczeń wolnej walki.
W wolnej walce ćwiczebnej (yonsop kyorugi) nie ma już sztywnych ćwiczeń z partnerem – wyimaginowany przeciwnik, przed którym uczeń bronił się w poomse, jest teraz realny. Wszystko na co decyduje się przeciwnik, musi być dostosowane do aktualnej sytuacji. Walczący musi decydować samodzielnie i błyskawicznie. Powinien unikać wszelkiej jednostronności w stylu walki, wyczerpać wszystkie możliwe kombinacje i wyprowadzać kontrataki.
Natomiast walka sędziowana (jayu kyorugi) podlega pewnym ścisłym regułom sportowym. Toczona w kontakcie i trwająca trzy rundy po trzy minuty wymaga od sportowca dużych umiejętności technicznych, żelaznej kondycji, błyskawicznych reakcji i olbrzymiego zaufania do własnych możliwości.
Hosinsul – sztuka samoobrona
Hosinsul jest zbiorem rozwiązań technicznych składających się z uderzeń, dźwigni i rzutów mających na celu obronę przed atakującym przeciwnikiem, nierzadko uzbrojonym w kij, pałkę, nóż lub pistolet.
Hosinsul wymaga najwyższego stopnia koncentracji uwagi, szybkości reagowania i umiejętności wczuwania się w zamiary przeciwnika. Poznawane techniki muszą być opanowane do perfekcji. Tylko wtedy będą skuteczne.
Broniący powinien starać się odnaleźć i skutecznie zaatakować nieosłonięte punkty witalne przeciwnika. Obrona powinna odpowiadać rodzajowi ataku oraz uwzględniać warunki fizyczne broniącego w odniesieniu do warunków fizycznych atakującego.
Kyokpa – sztuka rozbić
W praktyce niemożliwe jest użycie skumulowanej siły wobec kogokolwiek bez groźby poważnego zranienia czy nawet zabicia. Dlatego wprowadzono rozbijanie desek, tłuczenie cegieł i kawałków skał jako dowodu na zdolność skutecznego koncentrowania siły w jednym punkcie.
Umiejętność rozbijania twardych przedmiotów jest najbardziej znaną i często z nim utożsamianą częścią sztuk walki. Stało się tak za sprawą pierwszych instruktorów karate i taekwondo, którzy na licznych pokazach demonstrowali przede wszystkim rozbijanie desek, cegieł i kamieni, gdyż to najłatwiej przemawiało do widzów żądnych sensacji.
Naprawdę zaś kyokpa zalicza się do najmniej praktykowanych elementów taekwondo. Właściwie nigdy się go nie trenuje. Wynika on w sposób nieunikniony z innych ćwiczeń treningowych. Nie należy jednak przystępować do rozbić zbyt wcześnie, gdyż przy brakach w opanowaniu techniki uderzeń może się to zakończyć bolesną kontuzją.
Umiejętność rozbijania polega przede wszystkim na opanowanej do perfekcji technice i szybkości wykonania. Ważna jest też znajomość struktury rozbijanego materiału oraz odpowiedzenie nastawienie psychiczne. Siła fizyczna ma mniejsze znaczenie. Często wykonuje się rozbicia, np. deski w wyskoku połączonym z obrotem ciała lub też deski podrzuconej w górę. Wtedy liczy się głównie perfekcja techniczna i szybkość.
Literatura
Taekwondo sport olimpijski i sztuka samoobrony
Autorzy: Kyong Myong Lee (9 dan) i Dariusz Nowicki (4 dan)
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 1995
Oficjalny podręcznik taekwondo WTF w Polsce. Książka opisuje dość obszernie najważniejsze elementy taekwondo, takie jak: historia taekwondo, techniki podstawowe (opis i zdjęcia), podstawy treningu sportowego, ćwiczenia formalne (poomse), podstawowe techniki samoobrony (hosinsul), regulamin rozgrywania zawodów sportowych i gesty sędziowskie.
TAEKWONDO KYORUGI – trening walki sportowej
Autor: Kyong Myong Lee (9 dan)
Tłumaczenie: Dariusz Nowicki (4 dan)
Wydawnictwo: Centralny Ośrodek Sportu, Warszawa 1998
Książka Taekwondo Kyorugi-trening walki sportowej dotyczy sportowego aspektu taekwondo w wersji olimpijskiej. Tekst publikacji oparty jest na anglojęzycznym wydaniu Taekwondo kyorugi, które okazało się w Korei w 1996 roku, ale za zgodą autora, wprowadzone zostały pewne zmiany, mające na celu uaktualnienie informacji dotyczących tego sportu, który rozwija się niezmiernie dynamicznie.